มาทำความรู้จัก "อาหารฝึกกลืน"
ผู้ที่มีภาวะกลืนลำบากจะมีอาการแสดงที่หลากหลายแตกต่างกันไป เช่น กลืนอาหารแล้วรู้สึกว่ามีอาหารติดอยู่ในลำคอ มีสำลักตอนกลืน และไอขณะกลืนอาหาร หรือแม้กระทั่งอมอาหารไว้ในปาก ไม่ยอมกลืนลงไป
การประเมินปัญหาการกลืนว่าเกิดจากส่วนใด เพื่อให้สามารถแก้ปัญหาหรือปรับอาหารได้ถูกต้องนั้น ต้องปรึกษาผู้เชี่ยวชาญเรื่องการกลืน
- นักกิจกรรมบําบัด ที่ดูเเลเรื่องการกลืน
- แพทย์ผู้เชี่ยวชาญเวชศาสตร์ฟื้นฟู
เพื่อร่วมกันออกแบบอาหาร ให้กับผู้ป่วยด้วยการทํางานอย่างเป็นสหสาขาวิชาชีพ
โดยเบื้องต้น การดูแลโภชนาการสำหรับผู้สูงอายุเป็นสิ่งสำคัญที่ไม่ควรมองข้ามโดยมีข้อคำนึง 2 ประการหลักคือ
- อาหารต้องตอบสนองความต้องการโภชนาการแต่ละบุคคลได้
- การทานอาหารและเครื่องดื่มนั้นต้องมีความปลอดภัยในการเคี้ยวและกลืน โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับผู้ที่มีความบกพร่อง
ความผิดปกติของกล้ามเนื้อที่เกี่ยวข้องกับการเคี้ยวอาหารหรือเส้นประสาทที่ควบคุมกล้ามเนื้อสำหรับการเคี้ยวอาหาร จะทำให้ประสิทธิภาพในการบดเคี้ยวอาหารลดลงอย่างชัดเจน
- อาการเหล่านี้ทำให้ผู้ป่วยมีภาวะกลืนลำบาก กลืนแล้วเจ็บ กลืนยาก และนำไปสู่ภาวะทุพโภชนาการที่แย่ลงได้ เนื่องมาจากการการรับประทานอาหารลดลง และได้รับสารอาหารและน้ำไม่เพียงพอ
- การปรับเนื้อสัมผัสอาหารให้เหมาะสมกับความสามารถในการเคี้ยวของผู้ป่วยแต่ละคน อาจเป็นตัวช่วยให้ผู้ป่วยทานอาหารได้ง่ายขึ้น ดีขึ้น สุขภาพกลับมาดีขึ้นได้
อาหารสำหรับผู้ที่มีปัญหากลืนยาก กลืนลำบาก ซึ่งเรียกว่า "อาหารฝึกกลืน" นับเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับผู้ป่วยที่มีโรคทางประสาทและสมอง เช่น โรคหลอดเลือดสมอง ซึ่งนอกจากจะมีความบกพร่องแขนขาแล้ว ยังมีความบกพร่องของอวัยวะอื่นๆ รวมถึงระบบกล้ามเนื้อที่ควบคุมการกลืนอีกด้วย
"อาหารฝึกกลืน" เป็นอาหารที่ถูกออกแบบ เพื่อให้มั่นใจว่าอาหารและเครื่องดื่มที่ถูกดัดแปลงเนื้อสัมผัสมีความถูกต้องและเหมาะสมกับผู้ป่วย ในแง่ มีความหนืด มีสารอาหารที่เหมาะสม เป็นต้น
เมื่อนักกำหนดอาหาร นักโภชนาการ หรือผู้ดูแลเตรียมอาหารได้ถูกต้องและเหมาะสมกับความสามารถในการเคี้ยว-กลืนของผู้ป่วยแล้ว จะทำให้ผู้ป่วยเคี้ยวและกลืนอาหารได้อย่างปลอดภัย ได้รับพลังงาน สารอาหาร และน้ำอย่างเพียงพอ ลดความเสี่ยงต่อภาวะทุพโภชนาการ และลดการเกิดอาการแทรกซ้อนที่เป็นอันตรายได้
สำหรับผู้ที่มีภาวะกลืนลำบาก เช่น กลืนอาหารแล้วรู้สึกว่ามีอาหารติดอยู่ในลำคอ มีสำลักตอนกลืน และไอขณะกลืนอาหาร หรือแม้กระทั่งอมอาหารไว้ในปาก ไม่ยอมกลืนลงไป แล้วสงสัยว่า ปัญหาดังกล่าวเกิดจากอะไร สามารถอ่านเพิ่มเติมและวิเคราะห์ปัญหากลืนลำบากในผู้ป่วยสโตรกด้วยตนเองได้อย่างเป็นขั้นตอนที่ >>
วิเคราะห์ปัญหากลืนลำบากในผู้ป่วยสโตรก ด้วยตนเอง